E logo qué raio é un serán???
Pois serán é o nome que se lles dá nunha ampla zona do interior da provincia de Pontevedra (concellos de Pazos de Borbén, Fornelos de Montes, Mondariz, Pontecaldelas, Soutomaior...) ás festas participativas que organiza a xente das aldeas no tempo en que non hai verbenas por ningures, e que comezaban, claro, polo “serán”, á tardiña.. Poderiamos dicir que é un “circuito de inverno”, o mellor xeito de ir de festa a tocar, cantar e bailar cando non hai máis a onde ir. Por iso a festa fana os que van ao serán:
“A ruadiña vai boa, a ruada boa vai,
a ruadiña vai boa, a conta de quen a fai”.
E tampouco o fan de calquera xeito, existe unha organización tradicional ben clara e definida para os seráns, sobre todo no tocante ás pezas que leva un baile. En xeral nesta zona comézase a tocar polos solto: primeiro a jota, e logo á muiñeira (tamén chamada ribeirana), para pasar logo aos agarrados, xeralmente dous, a escoller en orde e tipo entre a danza (ou rumba, mazurca –por confusión-, tras-trás...), o pasodoble, o valse, ou o chiqui-chiqui (ou dous pasos, mazurca...). Deste xeito os bailadores xa sabían qué bailes tocaban, estipulándose moitas veces a obriga de botar coa mesma parella os catro. Desgraciadamente esta orde respéctaa cada vez menos xente –sobre todo a máis moza, seguramente por descoñecemento-, e é unha mágoa, porque son estas cousiñas as que lle dan ese valor do antergo á festa.
Tradicionalmente ao serán íase única e exclusivamente a tocar ou a bailar, porque digamos que estaba socialmente establecido así, era un moi bo xeito de relación dos mozos coas mozas, de xeito que todo aquel que ficara fóra deste ritual era dalgún xeito desprazado socialmente:
“O que non canta nin baila, que vén facer ó serán
aprender catro mentiras, para ir contar mañán”.
E aínda hoxe é o principal cometido deles. A maior parte da xente vai aos seráns a cantar, tocar e bailar, porque de feito para eso foron creados e ese é o seu principal cometido. Pero non vos preocupedes se aínda non sabedes botar un solto: os seráns son unha moi boa escola, un dos mellores sitios onde aprender de xeito “natural” como botar unha jota ou unha muiñeira, vendo a mestría de moitos dos máis veteranos e expertos bailadores de toda a zona.
Así que animádevos, e integrádevos nunha das festas máis ancestrais e arraigadas que aínda se conservan no noso país: O SERÁN!!.
Guillerme Ignacio Costa '04
V Foliada de Primavera en Rábade Sábado 4 de abril. Con cursos de baile (con Xisco Feijoó) e canto e pandeireta (con María Vidal). A partir das 8,30 foliada cos grupos participantes e para finalizar un concerto de Pepe Vaamonde trío. Para participar anotádevos no correo asociacionculturaltreboada@gmail.com ou no teléfono 615150521. Organiza a Asociación Cultural e Xuvenil Treboada.
Serán en Santiago de Oliveira (Ponteareas) Sábado 14 de marzo a partir das 21h n Centro Cultural "Os Muiños de Oliveira"
II FOLIADA DE CARCAXÍA EN MALPICA Sábado 7 de marzo Campo da Festa de Seaia Con foliadiña para os máis cativos a partires das 20:30 
XVI Edición do Venrespirar (Ourense) 4º VENRES DE MES de febreiro a xuño de 2020 Venres 28 de Febreiro no Liceo de Ourense: - ás 20:00 h.: OBRADOIRO "BAILES DE AQUÍ E DE ACOLÁ" facilitado por Gabi Reboredo. - a partir das 22:00 h.: Baile-Concerto + Foliada.
Foliada na Zona Nova de Compostela Xoves 6 de febreiro no Café Bar Arena a partires das 22:30. Foliada coa Escola GBMT Brincadeira.
A fía de Tabeirós (A Estrada) Domingo 9 de febreiro dende as 14h na Escola Vella de Tabeirós-A Estrada A fía de Tabeirós pretende ser unha xuntanza popular na que disfrutar do noso folclore
VII Serán Pousos da Area en Marín O próximo sábado, 25 de xaneiro, o Multiusos da Praza de Abastos acollerá a sétima edición do Serán Pousos da Area, unha cita ineludible para os amantes da cultura popular organizada pola asociación do mesmo nome e que foi presentada hoxe no Concello xunto ca concelleira de Cutura, Beatriz Rodríguez. O serán dará comezo ás 18.00 horas, ca apertura dos postos artesanais. A partir das 19.00 horas, comezarán os xogos tradicionais pensados para os máis pequenos, ata que ás 21.00 horas se faga a (...)
Festa en Quireza (Cerdedo-Cotobade) Festa no lugar de Quireza (Cerdedo-Cotobade) o vindeiro sábado 8 de febreiro de 2020.
Romaría de San Amaro en Matamá (Vigo) Sábado 18 de xaneiro. Festival Folc con Setecuncas, Algarabía, Folc de Coiro e Oscar Ibáñez (sustituíndo a Susana Seivane por enfermidade)
Baile dos Toxos en Vilamor (O Caurel) Sábado 25 de xaneiro en Vilamor - O Courel Un evento donde se trata de recuperar os valores destas festas de inverno na Serra do COUREL Programa: 12:00 .- Misa na honra do Patrón San Vicente 13:00.- Sesión Vermut no Quintairo (praza do pobo) 14:30.- Xantar. Habera servizo de Pulperia e Churrasco 16:30 .- Campionato de Chia-lo EIXE. Por PARELLAS E INDIVUDUAL- Trofeo para os tres primeiros clasificados e recordo a tódolos participantes 19:00 Comezo do baile nos toxos 19:00 Concurso d(...)
2019
Cantos de Taberna da Caniceira (A Pobra de Trives) Música en directo, festa, tradición, bo ambiente,... todo isto e moito máis atoparedes o sábado 23 de novembro polos bares de Trives.🎵🎶🍷🍻 Está ahí a edición de inverno dos Cantos de Taberna da Caniceira e unha ducia de bares colaboradores xa preparados para encher a vila de troula e dar a mellor acollida aos grupos participantes...Gracias de anteman
XIV Ruada de Cuspedriños (Cerdedo. Pontevedra) Sábado, 9 de novembro a partir das 20:30 ORGANIZA: A.C. ``OS AFOUTES DO CANÓN DE PAU´´
II Foliada Celavella (Celanova) Sábado 26 de outubro a partires das 20h no Salón de actos do Claustro Barroco do Mosteiro de San Salvador de Celanova
Foliada de Santos en Monterroso (Lugo) Venres 1 de novembro ás 22h 19.00 OBRADOIRO de BAILE con XISCO FEIJOO. 21.15 PINCHOS para grupos participantes na Foliada. 22.00 FOLIADIÑA INFANTIL. 22.30 CONCERTO de XISCO FEIJOO TRÍO. 23.30 FOLIADA
IV Serán da AC Sta Columba de Ribadelouro - Tui Sábado 19 de outubro a partir das 21:30h no Centro Cultural de Riadelouro
Cantadas e serenatas polas rúas e prazas de Cangas Domingo 13 de outubro dende as 18h Cantadas e serenatas polas rúas e prazas de Concello de Cangas do Morrazo, con Nelson Quinteiro Cabaret e os Colectivos Mais Cantos de Marín, Pontevedra e Lourido.
San Miguel 2019 - Romaría na Pastoriza (Arteixo) Sábado 28 de setembro Foliada e actuacións de Tombalobos, Os Porcoteixos, Xiradela e a Representación Teatral PORLIER EN PASTORIZA con Manuel de Eva como mestre de cerimonias e a colaboración musical de membros de Dequenvessendo
I Noite de Foliada en Santo André de Vea (A Estrada) Venres 13 de setembro Carabuñeiras de San André, Retrouso de Ouzande, Trioprata de Teo e Regatos de Callobre
VII Serán de Alxén (Salvaterra de Miño) Sábado 14 de setembro a partires das 21h no Torreiro de Festas de Alxén
Romería Catalmibre Tradicional (O Burgo. Culleredo) O vindeiro sabado 14 de setembro a Asociación Catalmibre Tradicional estarán ao lado da Ría do Burgo, para facer a súa romería na que contarán cos grupos de pequechos que bailarán pola mañá, no Festival dos Cativos (coas actuacións de Terra de Sena de Cee, Garrulaxe de Cecebre, A Marola de Mera, Alfaia de A Coruña, e a Asociación Folclórica de Guardo en Palencia) e os maiores que terán o festival pola tarde (Grupo Ribas del Sil de León, A Marola, Asociación de Guardo, e Catalmibre). Como se(...)
Repifesta da A.C. Triskell na Pastoriza (Arteixo) Venres 30 de agosto en Casa Xuntanza a partir das 22:00
IV Serán Careco Solidario (San Claudio. Ortigueira) Sábado 31 de agosto San Claudio, Ortigueira Polo día: Sesión Vermú con Folk Sol-Dama e a Escola de Gaitas de Ortigueira; xantar amenizado por Os Sobraos, No Combarro e Os do 21; Obradoiros de baile (Marcos Botana); Mostra de Baile (Os do 21 e A.F. Ancoradoira) e Concerto de Os Carecos E pola noite, foliada con: -Joel Padín -A.C. Son D'Aquí -As Ferriñas de os do 21 -A.F. San Xiao do Trebo -Lingoreteiras -Zinco en Zocas -Pandereteiras da Asoc. Amigos da Gaita Galega -Anda(...)
III Encontro Tradicional de San Roque (Cespón. Boiro) Sábado 17 de agosto no Campo de San Roque. Xogos populares, serán tradicional e concerto de Tanxugueiras
Foliada Na Rianxeira (Beade. Vigo) Sábado 27 de xullo na Rianxeira (Parque forestal de Beade). Con Herdeiros dos Morenos, Gonzalo Caride Banda, e Os Cuncheiros
4ª Foliada Farrapeira en Cesullas (Cabana de Bergantiños) Xoves 25 de xullo no Campo de San Fins Foliada con Maruxía de Laxe, O Son do Castro (Borneiro), Churía (Zas), Gaiteiros e Pandereteiras de Rioboo, Gaiteiros de Anos, Gaiteiros do Fol (Neaño), Inllar (O Couto), Xa era Hora (O Couto), Oliveira (O Couto), My Way (Neaño), Ponciano (Canduas), Andora (Laxe), Argazo (Baldaio), Dalle que Vai (A Coruña) e os Farrapos de Cesulas
